Eğitimde Sistem Düşüncesi

×

Panel

Özet

Gün boyunca oturumlara katılan akademisyenlerin, oturumlar ve eğitimde sistem düşüncesi uygulamaları konusunda görüşlerinin, değerlendirmelerinin ve önerilerinin paylaşıldığı bir panel.

×

Türkçe Uygulamaları - TAKEV

Sunanlar

Gülşah Hatipoğlu, Cemile Duygu Çetmili

Kurum

Narlıdere TAKEV Okulları

Kademe

Ortaokul

Kapsam

Türkçe

ESD Araçları

Zaman Boyunca Davranış Grafiği, Stok-Akış Diyagramı, Nedensel Döngü Diyagramı, Çıkarım Merdiveni

Özet

Bu etkinlikte klasik masallardan ‘Parmak Çocuk’ ele alınmıştır. Masala ait video izlenip masal anlatıcılığı hakkında kısa bilgi verildikten sonra masalların önemini kavratmak ve bu masaldaki kahramanının toplum içindeki yerini, özgüven duygusunun gösterdiği değişimleri ve bu değişimlerin nedenlerini incelemek üzere SD araçları yardımı ile mevcut çalışma planlanmıştır.

×

Benim Adım Leonardo da Vinci

Sunanlar

Seher Yavaş, Uğur Cipcevizci

Kurum

Işıkkent Eğitim Kampüsü

Kademe

İlkokul

Kapsam

Hayat Bilgisi, Matematik, Türkçe

ESD Araçları

Zaman Boyunca Davranış Grafiği, Stok-Akış Diyagramı, Nedensel Döngü Diyagramı

Özet

Bulunduğumuz zaman ve mekan teması altında “Zamanda Yolculuk” ünitesi kapsamında “Keşifler ve icatlar yaşam tarzımızı etkiler.” Ana fikrine ulaşmak amacı ile üç tane sorgulama hattı üzerinde durduk. Bu kapsamda güdümlü kitabımız olan Benim Adım Leonardo Da Vinci kitabını ESD yöntemini kullanarak planlamamızı gerçekleştirdik. İlk olarak Leonardo Da Vinci kimdir? Neler öğrenmiştir? Sorusuna yanıt aradık. Zaman boyu davranış grafiği oluşturduk. Daha sonra, stok akış diyagramını hazırladılar. Süreç bu şekilde başlayıp kitabı bir araç olarak kullanarak ilerledik. Altı haftalık süreç boyunca Keşifler ve icatlar nedir? 21. yy keşiflerinin ve icatlarının yaşantımıza etkisi nasıl olmuştur? Sürdürülebilirliğe ulaşmanın yolları nasıl olur? Sorularına yanıt aradık. Buradan yola çıkarak , uygarlığımız her dönemin kendi sorunlarını bir biçimde çözmesi ile bugüne gelmiş olduğunu gördük. İçinde bulunduğumuz dönemin de kendine özgü sorunları olduğunu fark ettik. Bu sorunların büyük bölümü önceki dönemin sorunlarına getirilen çözümlerden kaynaklandığını keşfettik. Yani önceki dönemlerin çözümleri bugünkü sorunlara neden olmuş olduğu çıkarımında bulunduk. Bu durumu bilerek içinde bulunduğumuz dönemin sorunlarını çözmemiz gerektiğini ve çözümlerimiz yarınlarımızın yeni sorunlarına neden olmaması gerektiğine inandık. Çözümlerimiz sürdürülebilir olması gerektiğini düşünerek öğrencilerimizden bir eylem planı oluşturmalarını istedik.

×

Nesli Tükenen Akdeniz Fokları

Sunanlar

Begüm Selçuk Gedikli

Kurum

Özel İzmir SEV İlkokulu

Kademe

İlkokul

Kapsam

Fen Bilimleri, Matematik, Türkçe

ESD Araçları

Zaman Boyunca Davranış Grafiği, Stok-Akış Diyagramı

Özet

Ekolojik denge ve ekolojik döngü ilkokul düzeyinde çokça ele alınan ve özellikle öğrencilerde farkındalık oluşturulması gereken bir konudur. Bu konu hakkında yazılmış pek çok kitap, video, araştırma bulunmaktadır. Amacımız; öğrencilerin doğanın bir döngüsünün olduğunun varlığını kabul ederek doğanın dengesini değiştiren etkenleri fark etmelerini sağlamak, bu değişimin canlılar üzerindeki etkilerini keşfetmelerini sağlamak, bütünü ve ilişkiler ağını görmeyi sağlayan bir bakış açısı göstermek, ekolojik dengede farkındalık oluşturarak sorunlara karşı üretebilecekleri çözümleri bulmak için alanlar yaratmaktır. Bu büyük fikirden yola çıkarak nesli tükenmekte olan Akdeniz foklarını ele alıp ESD (Eğitimde Sistem Düşüncesi) araçlarından “Stok Akış Diyagramı” ve “Zaman Boyunca Davranış Grafiği” kullanarak ve bu araçlarla geliştirilmiş bir model arayüzü yardımı ile öğrencilerin konuyu bir bütün halinde görmelerini ve bakış açısı oluşturmasını hedefledik. Uygulamanın sonunda farkına vardık ki her hareketimiz her davranışımız doğanın dengesine etki ediyor. Yanlış davranışları söylemek çok kolay ancak bunu olumluya çevirmek oldukça zor. Sistem düşüncesi araçlarıyla öğrencilerimiz, davranışlarımızı olumluya çevirmemiz gerektiğini somut bir şekilde görmüş oldular. Pek çok kazanımı bir arada ve bir bütün halinde verdiğimiz bu çalışma ara yüzün kullanımıyla ilgi çekici hale gelirken stok akış diyagramı ve zaman boyunca davranış grafiği ile sistematik bir öğrenme ve öğrenme kalıcılığı sağlanmış oldu.

×

Düşünceye Yolculuk

Sunanlar

Semiha Alıngan, Nazire Oktar

Kurum

Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği

Kademe

Genel

Kapsam

Coğrafya, Hayat Bilgisi, Sosyal Bilgiler

ESD Araçları

Zaman Boyunca Davranış Grafiği, Stok-Akış Diyagramı, Nedensel Döngü Diyagramı, Çıkarım Merdiveni, Buzdağı Görseli

Özet

Bu projede amaç, çocuklarda var olan merak etme ve soru sorma dürtülerini ortaya çıkarıp; özgün düşünmelerini sağlamak; sorgulama yapmanın, bilgiyi araştırmanın, gözlem yapmanın ve bunun sonucunda bir şey yaratmanın ve üretmenin ortaya çıkaracağı farkındalığı anlamalarını, hayal güçlerini zenginleştirmelerini sağlamaktır.
15 kişilik gruplarla 10 - 12 yaş aralığı hedeflendi.
Uygulama sırasında öğrenci merkezli, eleştirel düşünceye açık bir öğrenme ortamında soru-cevap tekniği ile öyküleri dramatize etme kullanılarak Sistem Düşüncesi Derneği’nden de destek alınarak konular işlenmiştir.
Öğrenciler aktif olarak rol aldılar. Öğrencilerin büyük resmi görerek çözüm yolları bulmalarına destek olundu. Sistem düşünürü olarak sistemdeki ve sistemler arasındaki ilişkiler ağını anlamaları, çok yönlü düşünmeleri, problem çözmeye odaklanmaları, eleştirel düşünen ve çevresindekilerle iletişim ve işbirliği içinde olmaları sağlandı.
Bu uygulama sonucunda çocukların özgün düşünceyi savunmaları, empati kurma akıl yürütme ve hayal kurma becerileri gelişmiştir.
Kaynakça:
1-Kurtul GÜLENÇ, Ben Kimim, Mandolin Yay.,2013
2-Nuran DİREK, Filozof Çocuk, Pan Yay. ,İstanbul,2013
3-Zehra İPŞİROĞLU, Gelin Çocuklar Birlikte Düşünelim, Tudem Yay. , 2013
4-Melike Belkıs AYDIN, Türkan SAYLAN Bizim Anti prenses Serisi, NotaBene Yay. ,3. Baskı, İstanbul, 2017
5-Yrd. Doç. Dr. Türkan BAŞYİĞİT, Çocuk-Büyük Atatürk, İzmir Atatürk Organize Sanayi Bölgesi’nin Armağanıdır.
6-Uğur Yeğin Koleksiyonu, Büyük Dahi Gazi Mustafa Kemal, Folkart Gallery, İzmir, 2018
7-Azra ERHAT, Mitoloji Sözlüğü, Remzi Kitabevi, İstanbul, 2015
Öğretmenlerimizin ezbere dayalı olmayan ve toplumsal sorunlara duyarlı, bilimsel gözlemler yapan, araştıran, sorgulayan, sistem düşünürü çocuklar yetiştirmek isteyen kişiler olmalarını tavsiye ediyoruz

×

Dünyayı Kurtaran Öfke

Sunanlar

Sevinç Yılmaz

Kurum

Çakabey Okulları

Kademe

İlkokul

Kapsam

Hayat Bilgisi, Matematik, Türkçe

ESD Araçları

Zaman Boyunca Davranış Grafiği, Stok-Akış Diyagramı, Çıkarım Merdiveni

Özet

Her şey öfkeyle başlıyor… Ama bu öfke dünyayı kurtaracak bir öfke. Sophia’nın evine ansızın gelen bir kutup ayısı ile macera devam ediyor. Sonra kaplan, arı, kaplumbağa ve yaşam alanları sular altında insanlar… Tanıdık geliyor değil mi?
Gezegenimizin uzun yıllardır mücadele ettiği ya da etmeye çalıştığı “iklim değişikliği” farkındalığını kazandırmak için çıktığımız bir yol bu. Şimdiden bir adım atarsak, kurtarabileceğimize inandığımız bir yol.
“Dünyayı Kurtaran Öfke” kitabından yola çıkarak, disiplinler arası çalışılan ve içerisinde birçok yöntem tekniğe yer verilen bir çalışmadır. Birçok kazanıma yer verilen bu projede, soyut düşünme becerilerini ve neden-sonuç ilişkilerini görmesine yardımcı olan sistem düşüncesi yaklaşımı (araçlar: zaman boyunca davranış grafiği, stok-akış diyagramı, nedensel döngüler, çıkarım merdiveni) ele alınmıştır. Sistem düşüncesi yaklaşımı, olayların altındaki örüntü, yapı ve zihinsel modelleri anlamaya yardımcı olabilecek çeşitli araçların uygulanmasına dayanır. Bu araçlar düşünmeyi görselleştirme amaçlıdır. Bilişsel gelişim dönemi olarak daha somut işlemler düzeyinde olan öğrenciler bu araçları kullanarak soyut işlemler döneminin özellikleri olan neden-sonuç ilişkisi kurma, çıkarımda bulunma, birleştirici düşünme, bilimsel düşünme gibi konularla desteklenmiştir.
Çalışma boyunca 21.yy kazanımlarından; hava, iklim, toprak, gıda, enerji, su ve ekosistemlerle ilgili çevre koşullarını bilmek ve anlamak, toplumun doğaya etkilerini anlama, çevre sorunlarını araştır, analiz et ve etkili çözümler üretme, çevresel sorunlara yönelik bireysel ve toplumsal önlemler alma gibi kazanımlara yer vererek ilerleyen bir projedir.
Günümüz dünyasında her bireyin bilinçli olması gerektiği ve her geçen gün artan bir tehdide karşı “Birey olarak ne yapabilirim?” sorusunun değerli olduğu ve sorguladığı süreci, biz öğretmenlerin öncelikli konusudur. İlkokul düzeyinde “Dünyayı Kurtaracak İyilikler Neler Olmalı?” başlığı ile adımlar atmak, evrensel değerlere ve geleceğe umut bırakmak adına uygulanabileceğine inandığımız projeyi öğrenmek isterseniz, kapımız açık…

×

Sistem Düşüncesinin İlkokul Öğrencilerinin Okuduklarını Anlama Becerisine Etkisi

Sunanlar

Bilgen Ulus

Kurum

Hisar Okulları

Kademe

İlkokul

Kapsam

Türkçe

ESD Araçları

Zaman Boyunca Davranış Grafiği, Stok-Akış Diyagramı, Çıkarım Merdiveni

Özet

Sistem dinamiği araçlarıyla sistem düşüncesi (SD) yaklaşımı, K-12 eğitiminde giderek daha fazla ihtiyaç duyulan bütüncül yaklaşım için umut vaad eden bir uygulama olarak görülmektedir. Bu araştırmanın amacı, SD araçlarının kullanıldığı etkinliklerin Türkçe dersi öğretimine etkisini incelemektir. Bu araştırmada 46 ikinci sınıf öğrenciyle çalışılmıştır. Öğrencilere, SD yaklaşımının okuduğunu anlama üzerindeki etkisini belirlemek için hazır bulunuşluk ön testi, uygulama çalışmaları ve gecikmeli son test yapılmıştır. Bu araştırma yarı deneysel desende yürütülmüştür. Yapılan ön test, kontrol ve deney grubundaki öğrencilerin benzer hazırbulunuşluk düzeylerine sahip olduğunu göstermiştir. Buna karşılık, deney grubundaki öğrencilerin son test puan ortalamaları kontrol grubundan %21 ile %46 arasında değişmektedir (p<0.05). Çalışmalar tamamlandıktan 6 hafta sonra, deney grubundan rastgele seçilen 5 öğrenciyle görüşme yapılmış ve gecikmeli son test puanlarının son test puanlarından anlamlı bir şekilde farklı olmadığı (p>0.05) bulunmuş, bu da sistem düşüncesi araçlarıyla desteklenen derslerin ilerlemeye yardımcı olduğunu düşündürmektedir. Bu sonuçlar, eğitimde mümkün olduğu kadar erken yaşlardan itibaren derslerde SD araçları kullanılarak SD kavramlarının tanıtılmasının, öğrencilerin okudukları metnin derin anlamlarını çıkarmasına, çok boyutlu düşünmesine, bütüncül bir bakış açısı geliştirmesine yardımcı olacağı görüşünü desteklemektedir.

×

Akademik Çalışmalar

Meltem Ceylan Alibeyoğlu, MEF Üniversitesi / Boğaziçi Üniversitesi
Dr. Öğretim Üyesi Gaye Ceyhan, Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Bölümü, Boğaziçi Üniversitesi
Dr. Öğr. Üyesi Gürsu Aşık, Temel Eğitim Bölümü, Bahçeşehir Üniversitesi
Prof. Dr. Hasret Nuhoğlu, Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Bölümü, Maltepe Üniversitesi
Prof. Dr. Ülkem Yararbaş, Nükleer Tıp Anabilim Dalı, Ege Üniversitesi

Özet

Okul Öncesi Eğitiminde Fen ve Matematik (Meltem Ceylan Alibeyoğlu)

ESD Deneyim Paylaşım Sempozyumu Akademik Oturumunun temel amacı, sistem düşüncesi yaklaşımının K-12 uygulamaları konusunda yapılacak veya yapılmakta olan bilimsel çalışmaların niteliğinin artırılması yönünde kılavuzluk etmektir.
Araştırmalar; kurumsal (üniversite, okul, sivil toplum kuruluşu vb.) veya bireysel olabilir.
Oturum herkese açıktır. Katılımcılar aşağıdaki bir veya birden çok rolde olabilir:

Araştırmacı: Bilimsel çalışma yapmayı planlayan veya yapmakta olan kişi veya grup
Danışman: Bilimsel çalışma konusunda geri bildirimde bulunarak kılavuzluk eden farklı alanlardan (eğitim, mühendislik, tıp, işletme vb.) bilim insanı
Dinleyici: Kılavuzluk süreci ile ilgilenen, süreci izleyip katılmak isteyen kişi

Araştırmacılar, kendilerine ayrılan süre içinde araştırmaları ile ilgili bilgiyi uygun görecekleri herhangi bir biçimde sunabilirler. Sunumun aşağıdaki başlıklar çerçevesinde hazırlanması ve sunum süresinin, karşılıklı görüş alışverişine daha fazla zaman ayırabilmek için, ayrılan sürenin üçte birini geçmemesi önerilir.

Problem: Araştırmanın hangi soruya yanıt arayacağı belirlenmiş mi? Yoksa daha araştırma aşamasında mı? Eğer araştırma aşamasında ise hangi sorular, konular, alanlar üzerine düşünülüyor?
Katkı: Araştırma tamamlandığına beklenen katkı nedir? Araştırma sonucu, K-12 eğitiminde sistem düşüncesi yaklaşımının yayılımını, kısa ve uzun erimde nasıl etkileyebilir?
Yöntem: Araştırma nasıl yapılacak? Hangi yöntem veya yöntemler kullanılacak? Neden bu yöntemler seçildi?
Sonuç: Araştırma sonuçları neler? Sonuçlar araştırma sorusuna nasıl bir yanıt oluşturuyor? Sonuçların anlamı ne?

×

Oyunlarla Sistem Düşüncesi

Özet

Sınıfınızda (veya sınıfınızın dışında), sistem düşüncesinin kavram ve ilkelerinin açıklanmasında kullanabileceğiniz kısa oyunlar.

Balık, balıkçı

"Dağların tepelerin arasında küçük bir göl saklıymış. Kimseler bu gölü bilmezmiş. İçi balıklarla dolu bu gölü bir gün bir balıkçı keşfetmiş. İşte her şey o gün başlamış."
Stok/akış diyagramını somut olarak görebileceğimiz bu oyunda pekiştirici ve dengeleyici döngülerin de nasıl çalıştığını inceleyeceğiz. Öğrencilerinizle rahatlıkla oynayacağınız bu oyunda hem eğlenecek hem de sistem düşüncesi araçlarını deneyimleyeceğiz.

Bulaşma

İki kişinin bildiği sır değil midir? Dedikodu nasıl yayılır? Dünya’da üretilen bilgi miktarı nasıl artıyor? Peki, salgın hastalıklar, örneğin tek bir kişiyle başlayan Covid 19 nasıl oldu da kısa sürede milyonlarca insana bulaştı? Çarpma işlemindeki sıfırın bütün bunlarla ilişkisi nedir? Bulaşma oyunuyla tüm bu soruların cevabını ararken bir yandan veri toplama, bu verileri grafiğe aktarma ve grafikleri yorumlama konularını sınıfta çalışabilmek için keyifli bir aracın kullanımını deneyimleyeceğiz.

Mamut Oyunu

Mamut oyunu ile, bir mamut sürüsünün nüfusunun yıllar boyunca nasıl değişim gösterebileceğini zarları kullanarak gözlemleyeceğiz. Sonrasında elde ettiğimiz verileri grafiğe dökerek, mamut nüfusunun zaman boyunca değişimini görmüş olacağız.
Bu oyun sistemin yapısını fark etmemizi kolaylaştırırken, zaman boyunca davranış grafiği oluşturmak için de keyifli bir etkinlik olacaktır.

Sera etkisi

Sera etkisi oyunu; karbondioksitin küresel ısınmadaki etkisini deneyimleyerek öğrenmenin eğlenceli yoludur. Herkesin aktif katılım gösterdiği hareketli oyunumuz karbondioksitin atmosferdeki sera etkisini nasıl oluşturduğunu deneyimlemesi üzerine kurulmuştur.

Şeker ne kadar şeker?

Şekerli gıdalar dost mu düşman mı?
Şekerli gıdaların vücudumuzdaki etkilerini deneyimlemek üzere iki takıma ayrıldığımız, ‘İyi Şeker’ ile ‘Kötü Şeker’ i yarıştırdığımız bir oyun oynayacağız.
Bakalım kim daha hızlı? Hızlı olan mı kazanır? Kimin yolu karaciğere düşer?
Şekerli gıdaların etkilerini öğrenirken ‘Zaman Boyunca Değişim’ ve ‘Stok’ kavramlarını pekiştireceğiz.

Üçgenleme

Bir sistemin temel taşları; ögeler ve ilişkiler...
Bu oyunda öge olmayı deneyimlerken bir sistemin nasıl karmaşık hale geldiğini canlandırarak anlayacağız, yaşamdan örnekler ile bu değişimleri yorumlayacağız.
Yüz yüze ortamlarda; bedenen hareket ederek veya masa başında oynatabileceğiniz bu oyunu online derslere taşımak da mümkün.

TARİHÇE

TANIMLAR

ARAÇLAR

EĞİTİMLER

ALIŞKANLIKLAR

DENEYİMLER

ARAŞTIRMALAR

İlkelerimiz

PROJE

WATERS CENTER FOR SYSTEMS THINKING

SDD KARARLAR

UYGULAYICI DESTEK PROGRAMI

SORULAR ve YANITLAR

GÜNCEL ÇALIŞMALAR

BÜLTEN

YILLIK

KİTAP

KİTAP

KİTAPLIK

KİTAP

6 Mayıs 2023, Narlıdere Özel TAKEV İlkokulu, İzmir

Katılım ve Teşekkür belgeleri

Sunumlar

Geri bildirimler

Önceki sempozyumlar

İstatistikler

Poster Sunumlar

Sözlü Sunumlar

2023

2019

2018

2017

2016

2015

İlkelerimiz

6 Mayıs 2023, Narlıdere Özel TAKEV İlkokulu, İzmir

Prof. Dr. Soner Yıldırım

Önceki sempozyumlar